Waarom een stamboom onderzoek?

• Ontmoeting in een cafe.
• Stamboom en internet.
• Een deskundige : Wat ga je uitzoeken?
• Mijn stamboom onderzoek.

Ontmoeting in een cafe.

In 1982 ontmoet ik bij toeval in een café ergens ten zuiden van Den Bosch een naamgenoot. Deze wist mij een fantastisch verhaal te vertellen over onze verre voorvader. Het zou een Pruisische officier betreffen die op zijn omzwervingen is getrouwd met een Spaanse marketentster.

Stamboom en internet.

Sinds medio 1998 ben ik me echt gaan verdiepen in mijn afkomst. Na vragen van Martien Schröfer uit Haarlem over zijn stamboom onderzoek, leek het me aardig om mijn familieleden eens in kaart te brengen.
Mijn vader was al eerder in de archieven van de gemeente s'-Hertogenbosch gedoken en leverde daarmee het grootste deel van de familie tot 1797.

Om enige ervaring op te doen in het bouwen van een website, besloot ik mijn stamboom wereldkundig te maken via het internet. Mijn zoektocht naar meer gegevens begon. Met behulp van een zoekmachine kwam ik aan een aantal e-mail adressen met de naam Schrover en legde zo kontakt. Op de volgende pagina staat meer daarover.

Inmiddels heb ik een aantal keren de stadsbibliotheek in Den Bosch bezocht en tot mijn verrassing bleek het nog leuk te zijn ook om de stamboom puzzel uit te zoeken. Ook zoek ik het internet af naar informatie. Dus weet je meer dan je hier kan vinden, laat het me weten. Alvast bedankt.

Een deskundige : Wat ga je uitzoeken? (zie ook "Begrippenlijst en Cursus Paleografie.")

Hier kun je het verhaal lezen van een deskundige, die uitleg geeft over de verschillende manieren waarop je naar je familieleden kunt gaan zoeken.

Als deskundige werk ik op een gemeentearchief en krijg dus regelmatig deze vraag "Wat ga je uitzoeken?". Je kunt een aantal dingen doen en in mijn verhaal zul je al een aantal zaken herkennen waar je wellicht al mee bezig bent geweest (misschien weet je de helft al, maar dan vergeet je dat maar...).

De meeste mensen maken een kwartierstaat. Dat betekent dat je een bepaalde persoon als uitgangspunt neemt (bijvoorbeeld jezelf, je vrouw of een kind) en daarvan de voorouders uitzoekt. Een persoon heeft twee ouders, die beiden weer twee ouders hebben (grootouders van de hoofdpersoon), die beiden weer twee ouders hebben (overgrootouders van de hoofdpersoon). Dit gaat vele generaties zo terug en iedere keer verdubbelt het aantal personen dat binnen een generatie moet worden uitgezocht.

Wat zoek je dan in eerste instantie voor gegevens? Veelal geboorte- en/of doopdatum en -plaats, huwelijksdatum en -plaats, overlijdens- en/of begraafdatum en -plaats, gezindte en beroep. Dat zijn wel de basisgegevens.

En dat dus van al die personen... Dan heb je al een aardige hobby onderhanden.

Terwijl je daarnaar zoekt kom je allerlei extra gegevens tegen van andere familieleden. Je moet een keuze maken of je die wel of niet wilt vastleggen (of in ieder geval zo compleet mogelijk wilt uitzoeken). Je kunt bijvoorbeeld uit ieder huwelijk de andere kinderen erbij zoeken (en dus niet alleen als kind de persoon die in jouw kwartierstaat voorkomt). Je kunt ook eventuele andere partners noteren (ook weer met kinderen, wat dan halfbroers en -zussen zouden zijn van de persoon in de kwartierstaat). Je kunt bijvoorbeeld extra gegevens die je tegenkomt vastleggen, maar daar niet specifiek verder naar zoeken (deze gegevens zijn dan gewoon mooi meegenomen).

Voor jouw kwartierstaat zijn dit echter bijgegevens of zijtakken en ze slokken veel tijd op...

Een andere manier van terugwerken betreft het uitzoeken van de zogenoemde stamreeks: je zoekt dan jouw familienaam via jouw vader, zijn vader enzovoort terug tot de oudstbekende voorvader: de stamvader.

Van deze persoon zoek je dan de partners en kinderen, daarvan weer de partners en kinderen enzovoort. Dat noemen we dan een genealogie. Feitelijk zoek je bij een genealogie alleen de mannelijke lijn uit (je volgt dus de familienaam), maar vaak zoeken mensen ook de vrouwelijke lijnen uit (parenteel). Ook hier zul je dus een keuze moeten maken, want het kost bergen tijd om ook voor de vrouwelijke lijn alles uit te zoeken, terwijl het je misschien puur om de familienaam gaat.

In ieder geval is duidelijk dat je vooruit en teruguit kunt werken. Veel ervaren genealogen zoeken eerst 'snel' de stamreeks uit en beginnen daarna aan een genealogie. Minder ervaren bezoekers beginnen vaak met de kwartierstaat. Hoezo ervaren en minder ervaren? De kwartierstaat begint met personen uit het recente verleden (en vaak de huidige tijd), dus je kunt dan gebruik maken van de burgerlijke stand. Niet alleen vind je dan veel en snel gegevens, ze zijn ook gemakkelijk te lezen. Een genealogie begint zo ver mogelijk in het verleden bij de stamvader en dan ben je afhankelijk van kerkelijke doop-, trouw- en begraafregisters. Deze bevatten summiere gegevens en zijn vaak in een moeilijke taal en handschrift geschreven. vandaar.

Gegevens kun je zoeken in de primaire bronnen: akten van de burgerlijke stand, de bevolkingsregisters, gezinskaarten en kerkelijke registers.

Nog niet genoeg gehad, dan kun je altijd in de secundaire bronnen gaan zoeken. Zo kun je in notariële akten testamenten vinden, kun je in rechterlijke archieven vinden wat je voorouders op hun kerfstok hadden of kun je in het kadaster hun bezittingen nazoeken. Ook hebben archieven fotocollecties en meer. Daar kunnen ze je ook helpen bij het begrijpen van al die verschillende bronnen.

Mijn stamboom onderzoek

In het verhaal "Gebeurtenissen in chronologische volgorde." vertel ik al iets over de start van mijn zoektocht naar de familie stamboom.

Mijn vader had al de stamreeks van de Schrover's uitgezocht en die heb ik gebruikt om verder te gaan en daarvan de genealogie uit te zoeken. In eerste instantie volgde ik alleen de mannelijke lijn. Doch inmiddels neem ik ook de vrouwelijke kant mee als daar gegevens van binnenkomen.

Ook zoek ik nu naar de stamreeks van de familieboom van moeder's kant met de naam Wolfs en de stamreeks van mijn vrouw met de naam Tijhuis.

Tevens probeer ik de kwartierstaat - met mijn zoon en dochter als uitganspunt - samen te stellen.